Psixologiya - atamalar lug'ati

Psixologiya fani inson shaxsi, uning ichki dunyosi haqidagi bilimlarning murakkab sohasidir.

Psixologiya har kimga o‘z tajribasidan ma’lum bo‘lgan sezgi, idrok, xotira, tafakkur, xayol, his-tuyg‘u va insonning qobiliyati, iste’dodi, temperamenti, xarakteriga xos ruhiy hodisalar haqidagi bilimlarni o‘z ichiga olgan sohadir.

Psixik jarayonlar ham boshqa hodisalar kabi o‘z qonunlariga ega. Idrok qilish, his qilish va tafakkur jarayonlari qanday namoyon bo‘ladi? Odamning qobiliyati qanday o‘sib boradi va xarakteri qanday tarkib topadi? Psixologiya ilmi ana shunday nozik masalalar bilan shug‘ullanadi. Psixologiya juda qadimgi fanlardan bo‘lib, bundan taxminan ikki yarim ming yillar muqaddam maydonga kelgan. «Psixologiya» yunoncha «psyuxe» - «jon» umumiy holatda ruh va «logos» – ilm, ta’limot degan ikki so‘zdan iborat bo‘lib, «jon yoki ruh haqidagi ta’limot» degan ma’noni anglatadi. Qadim zamonlarda tashqi olamdan ta’sir qilayotgan narsalarning nerv sistemasi yordamida miyada aks ettirilishini odamlarning tushunishi qiyin bo‘lgan. Shuning uchun ular murakkab aks ettirish hodisalarini jon bilan bog‘lab tushuntirganlar. Shu tufayli psixologiya fani qadim zamonlarda jon haqidagi ta’limot sifatida maydonga kelgan. Hozirgi kunda psixologiya fani o‘zining qadimgi nomini saqlab qolgan bo‘lsa ham mazmunan batamom o‘zgarib ketgan. Agar biz psixologiyaning mazmunini hozirgi davr talabidan kelib, tushuntiradigan bo‘lsak, shunday ta’rif berishimiz mumkin: «Psixologiya fani psixik jarayonlar va inson shaxsining psixologik xususiyatlari haqidagi fandir».